Giải bài toán bảo vệ môi trường làng nghề hiện nay
Trong những năm vừa qua, chính quyền Hà Nội đã không ngừng đưa ra các chính sách triển khai những biện pháp nhằm khắc phục việc ô nhiễm môi trường làng nghề. Mặc dù cho tới thời điểm hiện tại; chính quyền và người dân đã có những kết quả tích cưc; song do nhiều nguyên nhân tác động tới, việc xử lý ô nhiễm môi trường ở làng nghề vẫn chưa được xử lý chặt chẽ và chuyển biến chậm.
Nỗ lực để bảo vệ môi trường làng nghề
Để cải thiện về môi trường làng nghề; Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành quyết định số 6136/ QĐ- UBND vào ngày 31/8/2017 về dự án “Phê duyệt các đề án để bảo vệ môi trường làng nghề ở TP.Hà Nội đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030”. Nhiều năm vừa qua, chính quyền đưa ra nhiều chính sách để triển khai thực hiện như: đánh giá; tiến trình rà soát; phân loại 228/235 làng nghề (trong đó có 6 làng nghề còn lại trong quá trình khảo sát thấy rằng; nghề ngày càng bị mai một nên không tiến hành lấy mẫu về phân loại; 1 làng nghề không được duyệt); tập huấn; truyền thông; giới thiệu; phổ biến công nghệ xử lý ô nhiễm môi trường.
Nguyên nhân
Lý giải những khó khăn trong khắc phục ô nhiễm môi trường làng nghề; theo Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội phần lớn làng nghề trên địa bàn thành phố đã tồn tại hàng trăm năm nay cùng sự hình thành; phát triển của các làng, xã. Các làng nghề không chỉ hoạt động kinh tế mà còn là văn hóa, phong tục; tập quán sản xuất gắn bó mật thiết với đời sống nhân dân. Vì vậy, việc thay đổi tư duy; phương thức sản xuất của các hộ dân trong các làng nghề theo xu hướng sản xuất sạch hơn; hạn chế ô nhiễm môi trường gặp nhiều khó khăn.
Các hộ sản xuất làm nghề phân tán trong làng nghề; các hộ đều tận dụng diện tích đất ở để làm cơ sở sản xuất; quy mô sản xuất nhỏ; tự phát; việc sản xuất xen lẫn sinh hoạt gây nhiều bất cập trong công tác bảo vệ môi trường; đặc biệt là công tác thu gom; xử lý nước thải sản xuất tại các làng nghề. Lực lượng cán bộ quản lý môi trường của cấp huyện còn thiếu về số lượng và chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.
Nguyên nhân của những hạn chế trên là do các hộ sản xuất nằm trong khu dân cư; việc thu gom và xử lý chất thải sản xuất rất khó khăn, hầu hết không có hệ thống thu gom; xử lý rác thải; nước thải, khí thải. Do đó khó khăn trong việc phân loại; thu gom chất thải sản xuất, rác thải sinh hoạt; thu gom và xử lý nước thải công nghiệp; nước thải sinh hoạt tại các làng nghề.
Đọc thêm bài viết Ô nhiễm không khí ở các thành phố lớn đang mức báo động đỏ
Thiết thực hỗ trợ làng nghề
Song song công tác tuyên truyền nâng cao ý thức trách nhiệm về bảo vệ môi trường; chính quyền các địa phương kiến nghị kịp thời với cơ quan có thẩm quyền không cho phép thành lập mới các công đoạn sản xuất có tiềm năng; gây ô nhiễm môi trường cao đối với các cơ sở gây ô nhiễm môi trường và các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Còn các cơ sở, hộ sản xuất kinh doanh tại làng nghề cần thực hiện đúng; đầy đủ các nội dung về báo cáo đánh giá tác động môi trường; thực hiện di dời; chuyển đổi ngành nghề sản xuất hoặc chấp hành các biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp xảy ra các sự cố cháy, nổ, rò rỉ hóa chất; phát tán ô nhiễm phải báo cáo UBND cấp xã để chỉ đạo xử lý, khắc phục sự cố kịp thời.
Để các địa phương chủ động trong xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường; năm 2021, Sở TN&MT tập trung sẽ tập trung triển khai thực hiện nhiều nhiệm vụ; trọng tâm là các nhiệm vụ về xử lý nước thải làng nghề. Trong đó, có việc triển khai công tác khảo sát; lập dự án thí điểm đầu tư hệ thống xử lý nước thải theo mô hình hợp tác công – tư tại làng nghề dệt Phùng Xá ; dự án đầu tư; xây dựng và vận hành quy trình công nghệ xử lý môi trường làng nghề thủ công; mỹ nghệ sử dụng tích hợp công nghệ xử lý mô đun – hóa học chuyên biệt cho các chất sơn mài; phẩm phụ gia; dự án đầu tư.
Trích dẫn từ baotainguyenvamoitruong.vn
Phạm Minh Thảo